技術情報
ピンインについて
日本語では漢字に読みをつける場合、ひらがな、カタカナなどの仮名を使います。中国語ではピンイン(拼音)というローマ字による表記を使います。
コンピュータへの入力時にも使用します。小学校教育では漢字より先にピンインを教えるそうですので、中国語にとっては必須の情報といえます。
ピンインは以下の母音、子音を組み合わせて記述します。
| 母音 | |||
|---|---|---|---|
| 単母音 | a, o, e, i(yi), u(wu), ü(v) | ||
| 複母音 | ai, ei, ao, ou, ia, ie, ua, uo, ue, iao, iou, uai, uei | ||
| 子音 | |||
| 無気音 | 有気音 | その他 | |
| 唇音 | b | p | m, f |
| 舌尖音 | d | t | n, l |
| 舌根音 | g | k | h |
| 舌面音 | j | q | x |
| そり舌音 | zh | ch | sh, r |
| 舌歯音 | z | c | s |
| 鼻音 | n, ng | ||
有気音、無気音
ピンインのローマ字の使い方は独特で、英語風の読み方とは違います。日本語と違い、濁音が存在しないので、普通は濁音に使われる「b,d,g,j,z,zh」は「無気音」に割り当てられています。
dou、touはどちらもカナでいうと「トウ」と読みます。違いはdouでは舌を軽くはじくだけなのに対して、touでは強く息を吐き出します。このため「有気音」と言います。
qやxも初めて見たときはどう読むかわからない文字です。詳しくは中国語の発音についてのサイトをご覧ください。
音節
中国語では漢字1字に1音節をあてます。音節は子音+母音+(n,ng)で構成されます。
それぞれの音の組み合わせはあらかじめ決まった範囲で成立するようです。以下の表は辞書に表示されている組み合わせを拾ってみたものです。空欄はその組み合わせが辞書にないことを表しています。この表では中国語には約400の音節があることになります。
| b | c | ch | d | f | g | h | j | k | l | m | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| a | a | ba | ca | cha | da | fa | ga | ha | ka | la | ma | |
| ai | ai | bai | cai | chai | dai | gai | hai | kai | lai | mai | ||
| an | an | ban | can | chan | dan | fan | gan | han | kan | lan | man | |
| ang | ang | bang | cang | chang | dang | fang | gang | hang | kang | lamg | mang | |
| ao | ao | bao | cao | chao | dao | gao | hao | kao | lao | mao | ||
| e | e | ce | che | de | ge | he | ke | le | me | |||
| ei | ei | bei | dei | fei | gei | hei | lei | mei | ||||
| en | en | ben | chen | fen | gen | hen | ken | men | ||||
| eng | beng | ceng | cheng | deng | feng | geng | heng | keng | leng | meng | ||
| er | er | |||||||||||
| i | (yi) | bi | ci | chi | di | ji | li | mi | ||||
| ia | dia | jia | lia | |||||||||
| ian | bian | dian | jian | lian | mian | |||||||
| iang | jiang | liang | ||||||||||
| iao | biao | diao | jiao | liao | miao | |||||||
| ie | bie | die | jie | lie | mie | |||||||
| in | bin | jin | lin | min | ||||||||
| ing | bing | ding | jing | ling | ming | |||||||
| iong | jiong | |||||||||||
| iu | diu | jiu | liu | |||||||||
| o | o | bo | fo | lo | mo | |||||||
| ong | cong | chong | dong | gong | hong | kong | long | |||||
| ou | ou | cou | chou | dou | fou | gou | hou | kou | lou | mou | ||
| u | (wu) | bu | cu | chu | du | fu | gu | hu | ju | ku | lu,lü | mu |
| ua | gua | hua | kua | |||||||||
| uai | chuai | guai | huai | kuai | ||||||||
| uan | cuan | chuan | duan | guan | huan | juan | kuan | luan | ||||
| uang | chuang | guang | huang | kuang | ||||||||
| ue | jue | lüe | ||||||||||
| ui | cui | chui | dui | gui | hui | kui | lun | |||||
| un | cun | chun | dun | gun | hun | jun | kun | |||||
| uo | cuo | chuo | duo | guo | huo | kuo | luo |
| n | p | q | r | s | sh | t | w | x | y | z | zh | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| a | na | pa | sa | sha | ta | wa | ya | za | zha | |||
| ai | nai | pai | sai | shai | tai | wai | zai | zhai | ||||
| an | nan | pan | ran | san | shan | tan | wan | yan | zan | zhan | ||
| ang | nang | pang | rang | sang | shang | tang | wang | yang | zang | zhang | ||
| ao | nao | pao | rao | sao | shao | tao | yao | zao | zhao | |||
| e | ne | re | se | she | te | ye | ze | zhe | ||||
| ei | nei | pei | tei | wei | zei | zhei | ||||||
| en | nen | pen | ren | sen | shen | wen | zen | zhen | ||||
| eng | neng | peng | reng | seng | sheng | teng | weng | zeng | zheng | |||
| er | ||||||||||||
| i | ni | pi | qi | ri | si | shi | ti | xi | yi | zi | zhi | |
| ia | qia | xia | ||||||||||
| ian | nian | pian | qian | tian | xian | yin | ||||||
| iang | niang | qiang | xiang | ying | ||||||||
| iao | niao | piao | qiao | tiao | xiao | |||||||
| ie | nie | pie | qie | tie | xie | |||||||
| in | nin | pin | qin | xin | ||||||||
| ing | ning | ping | qing | ting | ||||||||
| iong | qiong | xiong | ||||||||||
| iu | niu | qiu | xiu | |||||||||
| o | po | wo | yo | |||||||||
| ong | nong | rong | song | tong | yong | zong | zhong | |||||
| ou | nou | pou | rou | sou | shou | tou | you | zou | zhou | |||
| u | nu,nü | pu | qu | ru | su | shu | tu | wu | xu | yu | zu | zhu |
| ua | shua | zhua | ||||||||||
| uai | shuai | zhuai | ||||||||||
| uan | nuan | quan | ruan | suan | suan | tuan | xuan | yuan | zuan | zhuan | ||
| uang | shuang | zhuang | ||||||||||
| ue | nüe | que | xue | yue | ||||||||
| ui | rui | sui | shui | tui | zui | zhui | ||||||
| un | qun | run | sun | shun | tun | xun | yun | zun | ||||
| uo | nuo | ruo | suo | shuo | tuo | zuo | zhuo |
声調
中国語では上記の子音、母音の組み合わせ以外に、「声調」による音節の区別があります。
一~四声は母音の「aoeiuü」の上に記号をつけて区別します。軽声には記号をつけません。(簡略には音節の後に1~5の番号をつけます。)
| 一声 | ā, ō, ē, ī, ū, ǖ |
|---|---|
| 二声 | á, ó, é, í, ú, ǘ |
| 三声 | ǎ, ǒ, ě, ǐ, ǔ, ǚ |
| 四声 | à, ò, è, ì, ù, ǜ |
